กัญชาก้านสีม่วง สีแดง เกิดจากอะไร เป็นโรคหรือไม่?

มีคำถามเกี่ยวกับกัญชาก้านสีม่วง และสีแดงเข้ามาถามพี่หมีอย่างไม่ขาดสายว่ากิ่งก้านของกัญชาเปลี่ยนเป็นสีม่วงหรือสีแดงเป็นเรื่องปกติไหม เป็นโรคหรือเปล่า บางต้นกิ่งก้านเปลี่ยนสี บางต้นก็ไม่เปลี่ยนควรทำยังไงดี กิ่งก้านของกัญชาเปลี่ยนเป็นสีม่วงและสีแดงเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยไม่ว่าจะเป็น พันธุกรรม สัญญาณความเครียดของพืช การขาดสารอาหาร และเชื้อโรค พี่หมีแนะนำว่าไม่ควรด่วนสรุปไปก่อนว่ามันเกิดปัญหาจนกว่าเราจะรู้ถึงสาเหตุของมันจริงๆ เพื่อป้องกันการแก้ปัญหาอย่างผิดวิธี ในบทความนี้พี่หมีจะพาเพื่อนๆเจาะลึกถึงสาเหตุการเปลี่ยนสีของก้านกัญชา วิธีการแก้ไข และการเปลี่ยนสีแบบไหนที่ควรกังวล มาเริ่มกัญเลย!

เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ

การเจริญเติบโตของพืช (Plant Maturity)

เมื่อต้นกัญชาเจริญเติบโตระยะหนึ่งแล้ว เป็นเรื่องปกติที่ลำต้น และกิ่งก้านจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงหรือสีแดง ลำต้นหรือกิ่งก้านลักษณะนี้จะแสดงสีอย่างชัดเจนเป็นพิเศษในช่วงทำดอก เมื่อพืชเปลี่ยนจากระยะทำใบไปสู่ระยะทำดอก การเปลี่ยนแปลงในการแสดงออกของแอนโทไซยานิน (Anthocyanins) และเม็ดสีอื่นๆก็เปลี่ยนไปด้วย ส่งผลให้ลำต้นหรือกิ่งก้านเปลี่ยนเป็นสีม่วงหรือสีแดง การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นนี้เป็นส่วนหนึ่งในวงจรการเจริญเติบโตของพืชตามธรรมชาติ

พันธุกรรม (Genetics)

กัญชามีพันธุกรรมที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละต้นเช่นเดียวกับมนุษย์ที่มีพันธุกรรมต่างกันทำให้มีสีผิวและลักษณะทางกายภาพที่ต่างกัน พันธุกรรมเหล่านี้สามารถนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงสีตามธรรมชาติของลำต้น และกิ่งก้านให้กลายเป็นกัญชาก้านสีม่วงหรือสีแดงได้ด้วยซึ่งเกิดจากเม็ดสีที่เรียกว่าแอนโทไซยานิน โดยเฉาพะกัญชาบางสายพันธุ์ที่มีแนวโน้มว่ามีปริมาณแอนโทไซยานินสูงกว่าสายพันธุ์อื่นๆจะเห็นการเปลี่ยนแปลงของสีได้ชัดเป็นพิเศษ ในกรณีนี้การเปลี่ยนสีของลำต้น และกิ่งก้านที่เปลี่ยนเป็นสีม่วงหรือสีแดง เป็นสัญญาณที่บ่งชี้ว่าต้นกัญชาปกติ เจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์

กัญชาบางสายพันธุ์เช่น Purple Haze Blueberry และ Granddaddy Purple ขึ้นชื่อเรื่องดอกและใบมีสีม่วงที่ดูแปลกตา สีม่วงที่เกิดขึ้นในบริเวณใบและดอกสามารถขยายไปสู่กิ่งก้าน และลำต้นได้ด้วย ดังนั้นเมื่อเลือกซื้อเมล็ดกัญชาหรือต้นโคลนนิ่งควรศึกษาลักษณะสายพันธุ์เพื่อดูว่าก้านสีม่วงหรือสีแสงเป็นลักษณะทั่วไปหรือไม่

เกิดจากปัจจัยสภาพแวดล้อม

อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงบ่อย (Temperature Fluctuations)

ต้นกัญชาไวต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิและความผันผวนของสภาพแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านเปลี่ยนเป็นกัญชาก้านสีม่วงหรือสีแดงได้ โดยเฉพาะช่วงกลางคืนที่มีอุณหภูมิเย็นลงพืชจะผลิตแอนโทไซยานินเพิ่มขึ้นส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านเปลี่ยนสี ควรรักษาอุณหภูมิกลางวันและกลางคืนให้เหมาะสมตามสายพันธุ์ที่คุณปลูก โดยทั่วไปต้นกัญชาจะเจริญเติบโตได้ดีในอุณหภูมิระหว่าง 21-29°C สำหรับช่วงกลางวัน และ 15-21°C สำหรับช่วงกลางคืน อย่างไรก็ตามกัญชาแต่ละสายพันธุ์มีความต้องการอุณหภูมิที่แตกต่างกัน ควรศึกษาข้อมูลสายพันธุ์ที่คุณปลูกเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

แสงสว่าง (Lighting)

แสงสว่างเป็นปัจจัยที่สำคัญในการปลูกกัญชาเพราะเป็นปัจจัยหลักของกระบวนการสังเคาะห์ด้วยแสงที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของพืช นอกจากนี้แสงสว่างยังส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านเปลี่ยนสีได้โดยไม่เกี่ยวกับจำนวนชั่วโมงแสงที่พืชได้รับ แต่จะเกี่ยวกับความเข้นข้นของแสง หากพืชได้รับแสงที่มีความเข้นข้นสูงจะทำให้ลำต้น และกิ่งก้านเปลี่ยนเป็นกัญชาก้านสีม่วงหรือสีแดง การเปลี่ยนสีในลักษณะนี้เกิดจากกลไกในการป้องกันตัวเองของพืชเพื่อปกป้องกิ่งก้านจากแสงที่มากเกินไป เพื่อป้องกันไม่ให้ต้นกัญชาได้รับแสงมากเกินไป ควรปฎิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

• เลือกสเปกตรัมแสง (Spectrum) ที่เหมาะสม: ต้นกัญชาต้องการสเปคตรัมแสงที่เหมาะสมในแต่ละช่วงการเจริญเติบโต ระยะทำใบควรใช้สเปกตรัมแสงสีฟ้า ระยะทำดอกควรใช้สเปกตรัมแสงสีแดง
• ปรับความเข้มข้นของแสง: ตรวจสอบให้มั่นใจว่าความเข้มของแสงเหมาะสมกับต้นกัญชา ไฟปลูกที่มีความเข้มสูง เช่น HPS หรือ LED ควรวางให้ห่างจากต้นไม้ 45 เซนติเมตรเป็นต้นไป ในขณะที่ไฟปลูกที่มีความเข้มต่ำ เช่น CFL สามารถวางใกล้กว่าได้
• มีชั่วโมงการให้แสงสว่างที่เหมาะสม: ต้นกัญชาต้องการชั่วโมงแสงที่เหมาะสมในแต่ละช่วงการเจริญเติบโต หากปลูกกัญชาโฟโต้ (Photo) ควรให้แสงในช่วงทำใบ 18 ชั่วโมง ปิดไฟ 6 ชั่วโมง ช่วงทำดอกควรให้แสง 12 ชั่วโมง ปิดไฟ 12 ชั่วโมง ส่วนกัญชาออโต้ (Auto) ควรให้แสงไม่เกิน 22 ชั่วโมงทั้งระยะทำใบและระยะทำดอก

เกิดจากการขาดสารอาหาร

การขาดฟอสฟอรัส (Phosphorus Deficiency)

ฟอสฟอรัส (Phosphorus) เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการพัฒนาราก การผลิตพลังงาน และการออกดอกของต้นกัญชา การขาดฟอสฟอรัสอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแสง รวมถึงมีอาการอื่นๆร่วมด้วยเช่น ใบคล้ำ และม้วนงอ การออกดอกลดลง และเจริญเติบโตช้า ควรตรวจสอบให้มั่นใจว่าต้นกัญชาของคุณได้รับฟอสฟอรัสที่เพียงพอโดยให้สารอาหารตามคำแนะนำผลิตภัณฑ์เพื่อป้องกันไม่ให้พืชของคุณขาดฟอสฟอรัส นอกจากนี้การปรับระดับค่า pH ให้อยู่ที่ 5.5-6.5 จะช่วยให้ต้นกัญชาของคุณดูดซึมฟอสฟอรัสได้ดีขึ้น

การขาดแมกนีเซียม (Magnesium Deficiency)

แมกนีเซียมมีบทบาทสำคัญในการสังเคราะห์ด้วยแสง การผลิตพลังงาน และการกระตุ้นเอนไซม์ การขาดแมกนีเซียมอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแดง รวมถึงมีอาการอื่นๆร่วมด้วยเช่น ใบเหลืองระหว่างเส้นใบ และการม้วนงอของใบ

การขาดโพแทสเซียม (Potassium Deficiency)

โพแทสเซียมเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับกระบวนการต่างๆ ของพืช อีกทั้งการขนส่งสารอาหาร การควบคุมน้ำ และพัฒนาโครงสร้างระบบราก การขาดโพแทสเซียมอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแดง รวมถึงมีอาการอื่นๆร่วมด้วยเช่น ใบม้วนงอ เนื้อเยื่อตาย และดอกเจริญเติบโตช้า

การขาดแคลเซียม (Calcium Deficiency)

แคลเซียมมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาผนังเซลล์ แคลเซียมจะยึดผนังเซลล์ และเยื่อหุ้มพืชไว้ด้วยกัน องค์ประกอบนี้ยังทำหน้าที่เป็นผู้ส่งสารภายในเซลล์ที่ช่วยควบคุมการทำงานของฮอร์โมน และเอนไซม์ การขาดแคลเซียมอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแดง รวมถึงมีอาการอื่นๆร่วมด้วยเช่น ใบม้วนงอ ต้นแคระแกรน โรคปลายผลเน่า (Blossom End Rot)

การขาดสารอาหารและความไม่สมดุลของสารอาหารอื่นๆ (Other Nutrient Deficiencies And Imbalances)

การขาดสารอาหารและความไม่สมดุลของสารอาหารอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแดงเช่น การขาดไนโตรเจน (Nitrogen) กำมะถัน (Sulfur) หรือสังกะสี (Zinc) และมีอาการขาดสารอาหารเหล่านี้ร่วมด้วย ควรตรวจสอบให้มั่นใจว่าต้นกัญชาของคุณได้รับสารอาหารครบถ้วนและเพียงพอสารอาหารไม่ควรขาดหรือเกิน หากคุณปลูกด้วยดินปลูกหรือ Super Soil ควรระมัดระวังการใส่ปุ๋ยเพราะมีโอกาสสูงที่พืชจะได้รับปุ๋ยเกินความจำเป็นเนื่องจากในดินปลูกหรือ Super Soil มีสารอาหารเดิมอยู่แล้ว หากคุณต้องการควบคุมสารอาหารพืช 100% ควรใช้วัสดุปลูกที่มีสารอาหารน้อยหรือไม่มีสารอาหารเลยเช่น พีทมอส ขุยมะพร้าว ร็อควูล โดยใช้งานร่วมกับปุ๋ย คิงเวล KING WHALE ที่มีสารอาหารครบถ้วนตามที่พืชต้องการ และมีเทคโนโลยี pH Perfect ช่วยปรับค่า pH อัตโนมัติที่ 5.5-6.5 ซึ่งเป็นค่า pH ที่ช่วยให้พืชดูดซึมสารอาหารได้ดีที่สุด จะช่วยให้คุณสามารถควบคุมสารอาหารพืชได้ 100% และวิเคาะห์ปัญหาต่างๆที่เกิดกับพืชได้ง่ายขึ้น

เกิดจากศัตรูพืชและแบคทีเรีย

ศัตรูพืช (Pest Infestations)

การระบาดของศัตรูพืชในต้นกัญชาจะส่งผลให้ต้นกัญชาเกิดความเครียด ความเครียดที่เกิดขึ้นอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแดงได้เช่นกัน ศัตรูพืชของต้นกัญชาได้แก่ ไรแดง (Spider Mites) เพลี้ยอ่อน (Aphids) เพลี้ยไฟ (Thrips) และแมลงหวี่ขาว (Whiteflies) ศัตรูพืชเหล่านี้สามารถทำลายเนื้อเยื่อ รบกวนการดูดซึมสารอาหาร และทำให้เกิดโรคต่างๆแก่ต้นกัญชา เพื่อป้องกันไม่ให้ศัตรูพืชทำร้ายต้นกัญชาของคุณ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

• ตรวจสอบต้นกัญชาของคุณอย่างสม่ำเสมอว่ามีอาการผิดปกติหรือไม่ และตรวจเช็คศัตรูพืชที่ใต้ใบทุกครั้ง
• ใช้ตาข่ายกันแมลงหรือกับดักป้องกันแมลง
• ใช้แมลงเต่าทองในการกำจัดศัตรูพืช
• ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเท่าที่จำเป็นในช่วงทำใบเท่านั้น ช่วงทำดอกควรใช้สารกำจัดศัตรูพืชออแกนิคเช่น น้ำมันสะเดา สบู่ฆ่าแมลง และอื่นๆ

โรคจากแบคทีเรีย (Bacterial Diseases)

โรคจากแบคทีเรียอาจส่งผลให้ลำต้น และกิ่งก้านมีสีม่วงหรือสีแดง รวมถึงมีอาการอื่นๆร่วมด้วยเช่น มีจุดบนใบ ใบเหี่ยวเฉา และโรคแคงเกอร์ โรคแบคทีเรียที่พบบ่อย และส่งผลต่อพืชได้แก่ โรคใบไหม้จากแบคทีเรีย โรคใบจุดจากแบคทีเรีย และโรคแคงเกอร์จากแบคทีเรีย เพื่อป้องกันและจัดการโรคจากแบคทีเรีย ควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

• รักษาพื้นที่ปลูกของคุณให้สะอาดและถูกสุขลักษณะเพื่อลดความเสี่ยงของการติดเชื้อแบคทีเรีย
• หลีกเลี่ยงการให้น้ำที่มากเกินไปเพราะจะสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
• ตรวจสอบต้นกัญชาของคุณเป็นประจำเพื่อดูสัญญาณของโรคจากแบคทีเรีย
• กำจัดส่วนต่างๆของต้นกัญชาที่ติดโรคเพื่อป้องกันการกระจายของเชื้อโรค
• ใช้สารฆ่าเชื้อแบคทีเรียหรือผลิตภัณฑ์ที่มีทองแดงเมื่อจำเป็น และควรระมัดระวังเนื่องจากอาจเป็นอันตรายต่อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์

ก้านสีม่วง หรือสีแดงในลักษณะไหนที่ควรกังวล

การเปลี่ยนสีของลำต้น และกิ่งก้านเป็นสีม่วงหรือสีแดงสามารถเกิดขึ้นเองได้ตามธรรมชาติจากการเจริญเติบโตของพืช หรือเกิดจากพันธุกรรมซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อต้นกัญชา อย่างไรก็ตามการเปลี่ยนสีเป็นสีม่วงหรือสีแดงของลำต้น และกิ่งก้านสามารถบ่งบอกถึงปัญหาต่างๆที่เกิดกับต้นกัญชาได้เช่นกันยกตัวอย่างเช่น ความเครียดจากสิ่งแวดล้อม การขาดสารอาหาร และโรคจากศัตรูพืชหรือแบคทีเรีย คุณควรตรวจเช็คอาการของต้นกัญชาอย่างสม่ำเสมอเพื่อตรวจสอบการเปลี่ยนสีของลำต้น และกิ่งก้านเกิดจากอะไร และควรกังวลเมื่อลำต้น และกิ่งก้านเปลี่ยนสีโดยมีอาการอื่นๆร่วมด้วยดังต่อไปนี้

• การเปลี่ยนสีของใบ ใบม้วนงอ เนื้อเยื่อหรือเซลล์ตาย และต้นไม่โต
• การขาดสารอาหารหรือความไม่สมดุลของสารอาหาร
• พบโรคที่มาจากศัตรูพืชหรือแบคทีเรีย
• มีสภาพแวดล้อมในการปลูกที่ไม่เหมาะสม

สรุป

การเปลี่ยนสีของลำต้น และกิ่งก้านของต้นกัญชาจากสีเขียวกลายเป็นสีม่วงหรือสีแดงเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุเช่น พันธุกรรม การเจริญเติบโตของพืช สภาพแวดล้อม การขาดสารอาหาร และศัตรูพืชหรือโรคจากแบคทีเรีย หากลำต้น และกิ่งก้านของต้นกัญชาเปลี่ยนสีเองตามธรรมชาติซึ่งเกิดจากการเจริญเติบโตหรือเกิดจากพันธุกรรมดั้งเดิมโดยไม่ส่งผลกระทบต่อพืช การเปลี่ยนสีในกรณีนี้ไม่ใช่เรื่องที่น่ากังวล แต่ถ้าหากลำต้น และกิ่งก้านของต้นกัญชาเปลี่ยนสีโดยมีลักษณะอื่นๆร่วมด้วยเช่น การเปลี่ยนสีของใบ มีอาการต่างๆที่เกิดจากสารอาหารขาดหรือเกิน ตรวจพบโรคที่มาจากศัตรูพืชหรือแบคทีเรีย มีสภาพแวดล้อมในการปลูกที่ไม่เหมาะสม การเปลี่ยนสีในกรณีนี้เป็นสิ่งที่คุณควรกังวล และควรดำเนินการแก้ไขโดยการ
วิเคาะห์สาเหตุของปัญหา แล้วแก้ปัญหาตามอาการของพืช เป็นอย่างไรกันบ้างครับกับบทความนี้หวังว่าเพื่อนๆจะได้รับความรู้เพิ่มขึ้น อย่าลืมกดไลก์ กดแชร์บทความ และคอมเมนท์เรื่องต้องการให้เขียนได้เลย แล้วพบกันใหม่ครับ

ขอบคุณข้อมูลจาก

2fast4buds และ Royal Queen Seeds

อ่านบทความอื่นๆเพิ่มเติมได้ที่ GrowStuff ไฟปลูกต้นไม้ ปุ๋ย และอุปกรณ์การเกษตร
หรือบทความอื่นๆที่น่าสนใจได้ที่ รวมบทความ Growstuff