12 ประโยชน์ของน้ำมันกัญชา CBD บรรเทาโรค คลายเครียด งานวิจัยทางการแพทย์

เป็นที่รู้กันดีในหมู่ผู้ที่สนใจประโยชน์ของพืชสมุนไพรวงศ์กัญชา (Cannabaceae) ทั้งกัญชา (Indica) และ กัญชง (Sativa) ว่ามีสาร CBD หรือแคนนาบิไดออล (Cannabidiol) ซึ่งได้รับการศึกษาและค้นพบว่ามีคุณค่าทางการแพทย์มากมายในการบรรเทาอาการความเจ็บปวดและความผิดปกติทางร่างกายมนุษย์อันเกิดจากโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือโรคที่เกี่ยวข้องกับประสาท อาทิ โรคลมชัก และโรคปลอกประสาทเสื่อม เป็นต้น 

สาร CBD ไม่ก่อให้เกิดอาการเมาหรือไฮซึ่งแตกต่างกับสาร THC อย่างไรก็ดีสารทั้ง 2 ชนิดก็ถูกนำมาใช้ประโยชน์ในรูปแบบของน้ำมันกัญชาเช่นกัน

ความรู้เพิ่มเติม >> “THC และ CBD ในกัญชา คืออะไร แตกต่างกันอย่างไร และมีประโยชน์อะไรบ้าง”

‘Epidiolex’ ยาตัวแรกที่ได้การรับรองจาก อย.อเมริกา

ภาพ: Epidiolex

ในปี 2019 เว็บไซต์บีบีซีไทยรายงานว่าสำนักงานบริการสุขภาพแห่งชาติ (National Health Service – NHS) ของประเทศอังกฤษได้มีการอนุมัติใช้ยาเอพิดิโอเล็กซ์ (Epidiolex) ที่มีส่วนผสมของสาร CBD เพื่อรักษาเด็กที่มีอาการป่วยจากโรคลมชักในระดับรุนแรง ได้แก่ กลุ่มอาการเลนน็อกซ์กาสเตาต์ (Lennox Gastaut syndrome) และกลุ่มอาการดราเว็ต (Dravet syndrome)

ในเนื้อหายังมีการระบุถึงผลการทดลองทางการแพทย์ซึ่งแสดงให้เห็นว่า “การกินยาซึ่งมีสารแคนนาบิไดออล (CBD) ช่วยลดการชักลงได้สูงสุดถึง 40% ในเด็กจำนวนหนึ่ง”

เนื่องจากพิดิโอเล็กซ์ได้รับการคิดค้นและพัฒนาขึ้นในสหราชอาณาจักร จึงมีความจำเป็นที่จะต้องผ่านมาตรฐานขององค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกาเมื่อมีความพยายามนำเข้าไปเพื่อจัดจำหน่าย 

ในกลางปี 2020 อย. สหรัฐฯ อนุมัติให้พิดิโอเล็กซ์มีสถานะเป็นยารักษาโรค นับว่ายาที่มีสารสกัดบริสุทธิ์จากกัญชาตัวแรกที่ได้รับการขึ้นทะเบียนอาหารและยาของสหรัฐฯ และที่สำคัญที่สุดคือการที่อย.ขึ้นทะเบียนให้พิดิโอเล็กซ์เป็นยารักษาอาการดราเว็ตตัวแรกของประเทศอีกด้วย

ประโยชน์ของ CBD Oil จากวิจัย (ไม่รวม THC)

ภาพ: Louis Reed/Unsplash

ในบทความนี้พูดถึงกลุ่มโรคและอาการ 12 ชนิดที่อาจจะมีความเป็นไปได้ว่าสามารถบรรเทาหรือรักษาได้ด้วยน้ำมันกัญชา โดยมีการอ้างอิงจากงานศึกษาทางการแพทย์ของสถาบันหรือผู้เชี่ยวชาญจากประเทศสหรัฐฯ และสหภาพยุโรป

อย่างไรก็ตาม จะเห็นว่าพี่หมีย้ำข้อความ “อาจจะมีความเป็นไปได้” เพราะนอกจากโรคลมชักรุนแรงทั้ง 2 กลุ่มอาการแล้ว ข้ออื่น ๆ ยังเป็นเพียงข้อเสนอแนะของงานศึกษาและยังไม่ได้รับการยืนจากแพทยสภาหรืออย.ของสหรัฐฯ การที่จะได้รับสถานะ “ยา” นั้นจำเป็นต้องมีการศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมอีกมากมาย

1) อาการที่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง

เรามาทำความเข้าใจกันก่อนนะครับว่าสาร CBD ไม่ใช่ยารักษาโรคมะเร็งแน่นอน ไม่ว่าคุณจะได้ยินหรืออ่านเจอเรื่องมหัศจรรย์จากโลกออนไลน์มากี่เรื่องก็ตาม อย่างไรก็ดีงานวิจัยหลายฉบับพบว่าสาร CBD อาจจะมีคุณสมบัติช่วยบรรเทาอาการที่เกี่ยวกับโรค เช่น ความเจ็บปวด และ อาการคลื่นไส้ เป็นต้น ซึ่งล้วนแล้วแต่ส่งผลดีในระดับจิตใจ

แคนนาบิไดออลคือแคนนาบินอยด์ในธรรมชาติซึ่งมาจากพืชวงศ์กัญชา มีสารต่อต้านการก่อตัวของมะเร็ง…  และอาจจะช่วยเพิ่มการดูดซับสารที่ก่อความเป็นพิษในเซลล์มะเร็ง

U.S. National Library of Medicine

2) โรคลมชัก 

ในกลางปี 2020 อย. สหรัฐฯ อนุมัติให้พิดิโอเล็กซ์มีสถานะเป็นยารักษาโรคลมชักขั้นรุนแรง ได้แก่ กลุ่มอาการเลนน็อกซ์กาสเตาต์ (Lennox Gastaut syndrome) และกลุ่มอาการดราเว็ต (Dravet syndrome) นับว่ายาที่มีสารสกัดบริสุทธิ์จากกัญชาตัวแรกที่ได้รับการขึ้นทะเบียนอาหารและยาของสหรัฐฯ

[พิดิโอเล็กซ์] คือยาที่มีสารสกัดบริสุทธิ์จากกัญชาตัวแรกที่ได้รับการขึ้นทะเบียนอาหารและยาของสหรัฐฯ … เป็นยารักษาอาการดราเว็ตตัวแรกอีกด้วย

U.S. Food and Drug Administration

3) อาการวิตกกังวลและซึมเศร้า 

โดยทั่วไปแล้วอาการทางจิตชนิด ๆ หนึ่งไม่สามารถระบุได้ว่าผู้ป่วยกำลังมีความผิดปกติทางระบบประสาทหรือเป็นโรคใดกันแน่ ทำให้การศึกษาผลของ CBD ที่มีต่ออาการวิตกกังวลและซึมเศร้าไม่สามารถทำได้อย่างชัดเจนตามไปด้วย อย่างไรก็ตาม ผลการศึกษาและการสังเกตการณ์บ่งชี้ว่าผู้ป่วยที่เลือกใช้สาร CBD เป็นการรักษาทางเลือกมีการพัฒนาไปในทางที่ดีขึ้น 

CBD คือองค์ประกอบหลักของแคนนาบิส ซาติวา (กัญชง) ที่มีคุณประโยชน์ทางจิตเวช เช่น ใช้ทดแทนสารต้านอาการซึมเศร้าและวิตกกังวล เป็นต้น 

CNS and Neurological Disorders Drug Targets

4) อาการนอนไม่หลับและปัญหาเกี่ยวกับการนอน (Insomnia) 

นอนไม่หลับเป็นหนึ่งในอาการที่แพทย์ยากจะระบุได้ว่ามาจากสาเหตุใด แต่เป็นที่เชื่อกันว่าปฏิกิริยาของสาร CBD ที่กระทำต่อระบบเอนโดแคนนาบินอยด์ในร่างกายทำให้เรานอนได้เต็มอิ่มขึ้น หลับลึกขึ้น

ผลของการใช้สาร CBD บ่งชี้ว่าทำให้เวลาในการนอนยาวนานขึ้น และเพิ่มความอยากนอนมากขึ้นในช่วงที่ใช้

Journal of Psychopharmacology, 2013

5) อาการปวดและอักเสบ 

หนึ่งในเหตุผลหลัก ๆ ที่ทำให้ผู้ป่วยหันมาใช้สาร CBD คือเพื่อลดอาการปวดเป็นเพราะมีคุณสมบัติบรรเทาอาการเจ็บปวดซึ่งนับว่าเป็นจุดเด่นของสารชนิดนี้เลยทีเดียว 

CBD คือแคนนาบินอยด์ที่มีประสิทธิภาพลดอาการปวด ยับยั้งอาการอักเสบ ต่อต้านและลดการพัฒนาของมะเร็ง 

U.S. National Institute of Health (NIH)

6) เบาหวานและอาการปวดเส้นประสาทจากเบาหวาน 

อาการเจ็บแปลบที่เส้นประสาทท่อนร่างเป็นผลมาจากสภาวะน้ำหนักเกินและการที่ร่างกายไม่สามารถควบคุมน้ำตาลในเลือดได้ เป็นปัญหาเรื้อรังในผู้ป่วยเบาหวานมายาวนาน ข่าวดีคือมีงานศึกษาหลายชิ้นบ่งชี้ว่าสาร CBD สามารถสร้างสมดุลให้กับกลูโคลสในเลือดและลดอาการปวดเส้นประสาทในผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าว

CBD ลดการเกิดเบาหวานในตัวอย่างหนูที่เป็นเบาหวาน* 

Autoimmunity, 2006

*(แทนผู้ป่วยเบาหวานประเภท 1 จัดเป็นโรคภูมิทำลายตัวเอง เป็นผลจากทีเซลล์เข้าไปทำลายเซลล์ที่ผลิตอินซูลิน)

7) โรคหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular Disease)

แม้ว่าการพูดถึงการใช้สาร CBD เพื่อช่วยบรรเทาโรคที่เกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือดอาจจะไม่ได้เป็นไปอย่างแพร่หลายนัก แต่มีงานวิจัยที่ได้รับการตีพิมพ์หลายฉบับกล่าวถึงข้อดีของสารสกัดจากกัญชาที่มีต่อความดันเลือดและสุขภาพของหัวใจโดยรวม 

…จากการศึกษาพบว่าประโยชน์ของการใช้แคนนาบิสหรือมารีฮวนน่าช่วยลดปัจจัยความเสี่ยงที่อาจนำไปสู่โรคหัวใจและหลอดเลือด

Journal of Thoracic Disorders, 2017

8) ข้ออักเสบ (Arthritis)

ความนิยมของการใช้น้ำมันกัญชา CBD เพื่อรักษาอาการข้ออักเสบนั้นเป็นเหตุผลยอดนิยมอันดับสามรองจากการใช้เพื่อบรรเทาความเจ็บปวดและอาการวิตกกังวล เพราะสามารถช่วยลดอาการปวดไขข้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นการใช้ผ่านปากหรือการทาบนผิวที่มาในรูปครีมและโลชั่นซึ่งผู้ป่วยสามารถทาบริเวณที่ปวดได้โดยตรง

วิธีการดูดซึมสาร CBD ผ่านผิวหนังลดอาการอักเสบและบรรเทาความเจ็บปวดในหนูทดลองที่มีอาการข้ออักเสบ

European Journal of Pain, 2016

9) อาการกล้ามเนื้อหดเกร็ง (Muscle Spasms)

อาการกล้ามเนื้อหดเกร็งอาจจะเป็นสัญญาณของโรคต่าง ๆ อาทิ เบาหวาน โรคไต การบาดเจ็บของกระดูกสันหลัง การเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมน รวมทั้งโรคที่เกี่ยวข้องกับเส้นประสาท เช่น ASL หรือกล้ามเนื้ออ่อนแรง และ MS (ดูข้อต่อไป) แม้ว่าอาการกล้ามเนื้อหดเกร็งจะพบได้ยาก แต่มีงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์มากมายที่พยายามศึกษาผลของสาร CBD ที่มีต่ออาการดังกล่าว

[การใช้กัญชา] ช่วยบรรเทาอาการกล้ามเนื้อหดเกร็ง… และสามารถเพิ่มประสิทธิภาพของยาต้านอาการหดเกร็งประเภทอื่น ๆ เช่น บาโคลเฟน เป็นต้น

2014 Spinal Cord Injury Wellness Summit

10) โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple Sclerosis)

โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง คือสภาวะที่ภูมิคุ้มกันทำลายตนเองอันเกิดจากความเสื่อมของเซลล์ประสาท มักนำไปสู่อาการอัมพาต อย่างไรก็ดี เป็นที่น่าสนใจว่าในวงการแพทย์มีการใช้สารสกัดของกัญชามาช่วยบรรเทาอาการของโรคนี้มาเป็นเวลาหลายสิบปีแล้ว 

งานศึกษาหลายฉบับชี้ให้เห็นว่าแคนนาบินอยด์และเอนโดแคนนาบินอยด์อาจจะเป็นปัจจัยสำคัญในการป้องกันและรักษาโรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง

Neuropsychiatric Disorder Treatments, 2008

11) PTSD ภาวะป่วยทางจิตจากเหตุการณ์รุนแรง

ภาวะป่วยทางจิตจากเหตุการณ์รุนแรง (PTSD) ถูกอธิบายว่าเป็นผลของการที่ “ร่างกายไม่สามารถรับมือกับเหตุการณ์ที่สะเทือนใจได้” ซึ่งในแต่ละบุคคลอาจจะมีเหตุผลและที่มาแตกต่างกันออกไป โดยอาการโรคนี้มีตั้งแต่วิตกกังวล ซึมเศร้า รวมถึงอารมณ์ขึ้นลงรวดเร็ว โดยอาการเหล่านี้สามารถบรรเทาได้ด้วยสาร CBD ในรูปของน้ำมันกัญชานั่นเอง 

ส่วนหนึ่งของงานวิจัยทางวิชาการที่ได้รับการตีพิมพ์ในปี 2018 ในหัวข้อ “แคนนาบินอยด์ในฐานะการรักษาทางเลือกสำหรับผู้ที่มีป่วยทางจิตจากเหตุการณ์รุนแรง” กล่าวว่า:

การส่งผลในหลายระดับของสาร CBD ต่อการวิเคราะห์ความทรงจำที่เลวร้ายส่งผลให้สารชนิดนี้มีคุณสมบัติในการบรรเทาอาการ PTSD 

Frontiers in Neuroscience, 2018

12) ผ่อนคลายความเครียด

เมื่อพูดถึงความเครียดอาจจะฟังดูไม่ใช่อาการที่น่ากังวลและเป็นสิ่งที่ทุกคนเจอในชีวิตประจำวัน แต่เราต้องไม่ลืมว่าความเครียดนั้นสามารถสะสมและเป็นอีกปัจจัยสำคัญที่อาจนำไปสู่โรคร้ายแรงอื่น ๆ ได้ในอนาคต 

จึงเป็นเรื่องปกติที่ผู้คนทั่วโลกมากมายเลือกใช้น้ำมันกัญชาเพื่อจุดประสงค์ในการลดความเครียดของตัวเองในทุก ๆ วัน เนื่องจากสาร CBD มีคุณสมบัติเรื่องความผ่อนคลาย ช่วยให้หลับง่ายขึ้น และมีความอันตรายต่ำเมื่อเทียบกับยาประเภทกล่อมประสาทที่มีขายทั่วไปในท้องตลาด

ความเครียดเรื้อรังสามารถพัฒนาไปสู่อาการที่คล้ายกับโรคซึมเศร้าได้ … การศึกษาระบบการทำงานของแอนโดแคนนาบินอยด์อาจนำไปสู่หนทางรักษากลุ่มอาการที่เกี่ยวข้องกับความเครียดได้

Stress, 2011

อยากใช้สาร CBD ในไทย… เริ่มที่ไหน?

ภาพ: กัญชาทางการแพทย์

สำหรับผู้ป่วยหรือญาติผู้ป่วยที่กำลังมองหาน้ำมันกัญชา องค์การเภสัชกรรมได้ทำการผลิตออกมาให้คนไทยได้ใช้กันแล้วโดยมีทั้งสูตรTHC/CBD (1:1) สูตรTHC และสูตรCBD ผู้ที่สามารถใช้ได้ต้องได้รับวินิจฉัยและมีใบสั่งยาจากแพทย์เท่านั้น 

เพื่อเป็นการกระจายการเข้าถึง รัฐบาลมีจุดบริการที่เรียกว่า “คลินิกกัญชา” ทำหน้าที่คอยให้คำปรึกษาสำหรับผู้ป่วยหรือญาติที่สนใจจะใช้น้ำมันกัญชาถึง 758 แห่งทั่วประเทศ แบ่งเป็นแพทย์แผนปัจจุบัน 339 แห่ง และแพทย์แผนไทย 419 แห่ง

ค้นหาสถานพยาบาลที่ให้คำปรึกษาทางการแพทย์ใกล้บ้านหรือถามข้อสงสัยเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ได้ที่ www.medcannabis.go.th

อนาคตที่สดใสของ ‘กัญชา’

ภาพ: Shutterstock/Mahony

เป็นเวลาหลายปีที่วงการแพทย์ให้ความสนใจและวิจัยประโยชน์ของ CBD ในขณะที่ภาคสังคมก็มีการถกเถียงกันอย่างต่อเนื่องว่าควรจะทำให้กัญชาถูกกฎหมายหรือไม่ จนเมื่อปลายปี 2020 องค์การสหประชาชาติ (UN) มีการลงมติถอดถอนกัญชาออกจากรายการยาเสพติดให้โทษมาเป็นยารักษาโรคแทน ซึ่งถือว่าเป็นการวางแนวทางให้ประเทศสมาชิกนำไปปรับใช้ต่อไป

ในด้านของประเทศไทยก็มีการผลักดันให้มีการปลูกกัญชงกึ่งเสรีโดยมีเงื่อนไขว่าต้องขึ้นทะเบียนและขออนุญาตจากกระทรวงสาธารณสุขก่อน ทั้งสองเหตุการณ์สะท้อนให้เห็นว่าพืชในวงศ์กัญชากำลังถูกเปลี่ยนภาพจากยาเสพติดให้โทษมาเป็นสมุนไพรที่มีประโยชน์ทั้งทางการแพทย์และเศรษฐกิจในเวทีโลกแทน 

นอกจากเหตุผลในด้านเศรษฐกิจและการลงทุนแล้ว พี่หมีเชื่อมั่นว่าการศึกษาสาร CBD ที่มากขึ้นและเป็นไปอย่างกว้างขวางนั้นเป็นการเพิ่มโอกาสให้มีการพัฒนาสูตรยาใหม่ ๆ จากพืชในวงศ์กัญชาต่อไป ซึ่งนับว่าเป็นผลดีต่อวงการสาธารณสุขและผู้ป่วยทั่วโลก

เคล็ดไม่ลับที่คนรักกัญชาต้องรู้

• ใบเลี้ยงกัญชา (Fan leaves) มีค่าอย่าโยนทิ้ง พร้อม 4 ไอเดียในการนำไปใช้ง่าย ๆ
• กัญชาน่ารู้ อายุของกัญชามีไหม? มีวิธีเก็บรักษากัญชาอย่างไรให้อยู่ได้นานเป็นปี? พี่หมีมีคำตอบ

ขอบคุณข้อมูลจาก WayofLeaf

ภาพหน้าปกดัดแปลงจาก: R+R Medicinals

หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ของเราสามารถคอมเม้นต์ข้างล่างหรือทักไปที่ Facebook ของเราได้เลย