อายุของกัญชามีไหม? มีวิธีเก็บรักษากัญชาอย่างไรให้อยู่ได้นานเป็นปี? พี่หมีมีคำตอบ

หมายเหตุ: บทความนี้มีเพื่อให้ความรู้ ไม่ได้มีเจตนาสนับสนุนให้มีการเสพหรือใช้กัญชาเพื่อสันทนาการใดใด

อายุของกัญชา

เพื่อน ๆ สงสัยไหมครับว่าเจ้ากัญชา (แห้ง) มีอายุไหม แล้วถ้ามีจะเก็บไว้ได้นานเท่าไหร่ พี่หมีขอตอบง่าย ๆ ว่ามีครับ เพราะตามหลักความเป็นจริง ทุกสิ่งบนโลกก็ล้วนแล้วแต่มีอายุทั้งนั้นโดยเฉพาะสิ่งของอุปโภคบริโภคและยารักษาโรคซึ่งส่งผลโดยตรงกับร่างกายและสุขภาพของเรา

แต่อายุของกัญชาตากแห้งขึ้นอยู่กับคุณภาพมากกว่าระยะเวลาจริง ๆ นั่นหมายความว่าเราสามารถยืดอายุของมันได้ถ้าเก็บรักษาให้ดี

ปกติแล้วกัญชาแห้งที่มีคุณภาพดีจะมีสีสันที่ค่อนข้างชัด เช่น เขียวและมีใยสีส้ม หรือบางสายพันธุ์จะมีสีชมพูหรือม่วง แต่กัญชาที่ได้รับการเก็บรักษาไม่ดีเท่าที่ควรเป็นเวลายาวนาน จะมีสีน้ำตาลและแห้งกรอบ พี่หมีอยากให้นึกภาพถึงใบไม้กรอบ ๆ 

แม้ว่าจะไม่เป็นอันตรายอะไร แต่การบริโภคกัญชาแบบนี้ก็แทบจะไม่ต่างอะไรกับการบริโภคต้นไม้ที่แห้งตาย เนื่องจากสารที่มีประโยชน์ต่าง ๆ ที่อุดมอยู่ในกัญชา รวมถึงรสชาติหรือกลิ่นที่หลาย ๆ คนชื่นชอบก็หายไปด้วยเพราะฉะนั้นไม่มีใครอยากจะให้กัญชาของตัวเองเป็นแบบนี้

ปัจจัยที่ทำให้กัญชาเสื่อมคุณภาพ

นอกจากเวลาแล้ว ปัจจัยทางธรรมชาติอื่น ๆ ก็ส่งผลกระทบต่อคุณภาพกัญชาของเรา ทำให้เสื่อมสภาพเร็วขึ้นหรือในภาษาง่าย ๆ คือ “เสีย” อีกด้วย ซึ่งปัจจัยที่ว่าได้แก่

1. แสง 

ภาพ: Junaguelo

ใครจะนึกว่าสิ่งสำคัญต่อการเจริญเติบโตของต้นกัญชาอย่างแสงจะกลายมาเป็นศัตรูตัวสำคัญของกัญชาตากแห้งเพราะสามารถมันสามารถลดคุณภาพหรือแม้กระทั่งทำลายสารแคนนาบินอยด์ (Cannabinoids) และเทอร์พีน (Terpene) ได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งตัวการหลักคือเจ้ารังสียูวีที่แม้แต่มนุษย์ (หรือหมีแบบพี่) ยังต้องหลบหรือป้องกันผิวก่อนออกจากบ้าน

2. อากาศ 

อากาศที่เรากำลังพูดถึงนี้คือออกซิเจน ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ จึงไม่ต้องแปลกใจเลยว่าทำไมเราจึงไม่ควรจะใช้ภาชนะเปิดโล่งมาบรรจุกัญชาของเรา แต่อย่าเพิ่งไปซื้อกล่องแอร์ล็อคล่ะเพราะราคาแพง แถมใช้ไปนาน ๆ ก็ปิดไม่สนิท แต่จะใช้อะไรนั้นพี่หมีมีบอกไว้ด้านล่างแล้ว 

3. อุณหภูมิ

ภาพ: Weather Nation TV

อุณหภูมิที่ร้อนจัดอย่างในบ้านเราสามารถทำให้เทอร์ปีนระเหยไปได้ ทำให้กัญชามีกลิ่นแปลก หรือไม่หอมอย่างที่ควร อุณหภูมิเฉลี่ยที่เหมาะกับการเก็บกัญชาตากแห้งคือ 15 ถึง 21 องศาฯ เซลเซียส โดยพื้นที่ที่เหมาะสมนี้มักจะถูกนิยามว่า “เย็น มืด แห้ง” ซึ่งหลาย ๆ คนอาจจะนึกถึงตู้เย็น แต่ว่าตู้ทึบธรรมดาที่อยู่ในห้องปรับอากาศก็เพียงพอแล้ว

4. ความชื้น

ปัจจัยสุดท้ายคือความชื้น ซึ่งเป็นสิ่งที่เชื้อราชอบมาก ดังนั้นนี่เป็นเหตุผลว่าทำไมเราจึงต้องหาที่ที่แห้งเพื่อเก็บผลิตผลของเราและป้องกันไม่ให้เกิดเชื้อรา เพราะนอกจากจะทำให้คุณภาพของสารต่าง ๆ ลดลงแล้วก็ไม่ควรนำมาบริโภคอีกด้วย

เก็บแบบนี้…ดีชัวร์ 

เมื่อทราบเกี่ยวกับปัจจัยภายนอกต่าง ๆ ที่จะลดทอนคุณภาพและกลิ่นหอมของกัญชาตากแห้งของเราลงแล้ว พี่หมีอยากจะมาแนะนำวิธีเก็บเพื่อทำให้สมุนไพรแสนรักของเรามีคุณสมบัติทางยาที่ดีต่อร่างกายและกลิ่นที่ดีต่อใจไปได้นาน ๆ 

• บรรจุภัณฑ์ที่ป้องกันแสงยูวี

ภาพ: cannador

ใครกำลังมองหาที่ใส่กัญชาตากแห้งจำนวนไม่มากนัก พี่หมีขอแนะนำบรรจุภัณฑ์ที่ป้องกันแสงยูวี จะใช้ภายในบ้านหรือจะใส่กัญชาพกพาออกไปข้างนอก* เพื่อนำไปใช้เชิงสันทนาการก็เหมาะเนื่องจากบรรจุภัณฑ์ชนิดนี้มีคุณสมบัติป้องกันแสงยูวีที่จะเข้ามาทำลายคุณภาพของกัญชา แถมยังป้องกันกลิ่นของกัญชาโชยออกมาอีกด้วย 

*ในประเทศที่กัญชาเชิงสันทนาการถูกกฎหมายเท่านั้น ไม่สนับสนุนให้ทำในประเทศไทย

• กล่องที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ

ภาพ: Amazon, Leafshop 

บรรจุภัณฑ์ชนิดนี้ได้ใจพี่หมีไปเต็ม ๆ ทั้งในด้านฟังก์ชั่นการใช้งานและรูปร่างหน้าตา มันคือกล่องอีกถูกออกแบบมาใช้เก็บกัญชาเพื่อความบันเทิงโดยเฉพาะ ด้านในมีช่องใหญ่ที่มาพร้อมกับโหลใบเล็ก ๆ หลายใบเพื่อใส่กัญชาและช่องขนาดเล็กต่าง ๆ เพื่อเอาไว้เก็บอุปกรณ์ 

แต่เดิมกล่องลักษณะนี้เอาไว้เก็บยาสูบ ไปป์ หรือซิก้า โดยปัจจุบันกล่องที่ถูกออกแบบมาเพื่อเก็บกัญชาจะคำนึงถึงการปิดช่องแสงลอด ทำจากวัสดุที่เป็นชนวนกันร้อนและไร้กลิ่น มาพร้อมกับโหลเก็บอย่างดี พี่หมีว่าเจ้าบรรจุภัณฑ์อันนี้เหมาะที่จะนำไปให้เป็นของขวัญสุด ๆ เลย  

• โหลแก้วมีฝาปิด

ภาพ: Big Buds Mag

ถ้าผู้อ่านคนไหนรู้สึกว่า 2 วิธีที่แล้วทำยาก อาจจะด้วยราคาหรือสถานที่หาซื้อ พี่หมีเชื่อว่าคุณจะถูกใจกับข้อนี้แน่นอน เพราะทั้งราคาถูกและหาซื้อง่ายมาก นั่นคือโหลแก้วแบบมีฝาปิดแบบสูญญากาศเพื่อป้องกันความชื้น ข้อดีของเจ้าโหลพวกนี้คือจะช่วยให้ดอกกัญชาแห้งคงรูปในขณะเคลื่อนย้าย ไม่ละเอียดหรือแตกไปซะก่อน และยังช่วยเก็บรักษากลิ่นอีกด้วย

แต่สิ่งที่เห็นได้ชัดคือโหลพวกนี้มักจะมีลักษณะใส ไม่ป้องกันแสง เพราะฉะนั้นอย่าลืมเก็บโหลกัญชาของเราในที่มืด แห้ง และเย็นประมาณ 15 ถึง 21 องศาฯ ด้วยล่ะ

• ถุงซีลสูญญากาศ 

ภาพ: Ed Rosenthal

ถุงซีลสูญญากาศเป็นวิธีที่เหมาะกับคนที่ต้องการเก็บรักษากัญชาแห้งให้มีคุณภาพดีเป็นระยะเวลาหลายเดือนเรื่อยไปจนถึงปี จากนั้นเก็บไว้ในที่แห้ง มืด และเย็น ที่สำคัญต้องมั่นใจว่าเครื่องซีลมีคุณภาพดีพอและถุงจะไม่ปริออกขณะเก็บไว้ ซึ่งจะทำให้อากาศและแมลงเข้าไปสร้างความเสียหายพร้อม ๆ กับการที่กลิ่นกัญชาจะรั่วออกมาหมด

อีกข้อที่ควรระวังคือต้องแน่ใจจริง ๆ ว่ากัญชาที่จะเก็บไม่มีความชื้นแอบแฝงอยู่ ไม่อย่างนั้นการจะนำไปสู่การเกิดเชื้อราขณะเก็บรักษาได้และคุณสมบัติของการซีลก็จะไม่ส่งผลในการเก็บรักษาได้เท่าที่ควร 

• ซองควบคุมความชื้น Boveda 62%

ภาพ: Spy, Aero Weed 

Boveda 62% คือซองควบคุมความชื้นที่ได้รับความนิยมจากกัญชานิยมทั่วโลกช่วยดูดซับความชื้นได้ตั้งแต่ 6 เดือนถึง 1 ปี สัญญาณที่บอกว่าควรเปลี่ยนคือเมื่อซองแแข็งขึ้น ดังนั้นไม่ว่าทุกคนจะเลือกเก็บกัญชาตากแห้งด้วยวิธีใดก็ตามที่ได้เสนอไป พีหมีแนะนำว่าให้ใส่เจ้าสิ่งนี้ลงไปด้วยเพื่อความอุ่นใจ

กดซื้อซองควบคุมความชื้น Boveda 62% ที่นี่

วิธีเก็บรักษากัญชาที่ควรหลีกเลี่ยง

นอกจากแนะนำวิธีเก็บรักษากัญชาที่มีประสิทธิภาพแล้ว พี่หมีขอพูดถึงวิธีเก็บที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อกัญชาตากแห้ง แต่หลาย ๆ คนก็ยังเผลอทำกันอยู่

• ชั้นธรรมดาของตู้เย็น

การเก็บของแห้งในชั้นธรรมดาของตู้เย็นที่มีความชื้นอยู่มาก สามารถก็ให้เกิดเชื้อราในกัญชาของเราได้แม่งจะอยู่ในถุงซีลก็ตาม ถ้าหาที่เก็บไม่ได้พี่หมีแนะนำเป็นลิ้นชักธรรมดาแทนดีกว่านะ 

• ถุงพลาสติก

แม้ว่าจะเป็นวิธีเก็บยอดนิยมของหลาย ๆ คน แต่ถุงพลาสติก (รวมถึงถุงซิปล็อค) ไม่ช่วยปกป้องกัญชาในขณะเคลื่อนย้ายเลยแม้แต่น้อย ส่งผลให้ดอกกรอบแตกทำให้ความเข้มข้นของกลิ่นและสารลดลง

พี่หมีหวังว่าทุกคนจะได้ไอเดียดีดีในการเก็บกัญชาตากแห้งจากบทความนี้ไปใช้ดูแลรักษาผลผลิตที่เราต้องเหนื่อยยากเฝ้าทนุถนอมกันตั้งแต่ยังเป็นต้นอ่อนนะครับ 

เรื่องกัญชาน่ารู้

• วิธีการผลัดใบ (Defoliation) ต้นกัญชาเพื่อเพิ่มผลิตผลแบบมือโปร
• โรคในต้นกัญชาที่พบได้บ่อยจากศัตรูพืช แมลง ไวรัส และวิธีรักษาเบื้องต้น (ตอนที่ 1)
• กัญชาใบเหลือง เกิดจากอะไร? แก้ไขยังไงดี?

ข่าวสารและอื่น ๆ

• สธ.เคาะ ปลูกกัญชาถูกกฎหมาย เพื่อผลทางการแพทย์ ชี้ ต้องขอใบอนุญาต อย. ก่อน
• ประโยชน์ของกัญชงทำให้เกิด ‘Levi’s สายเขียว’ เพราะดีต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าผ้าฝ้าย
• LOEWE ใช้ ‘กัญชา’ มาทำเทียนหอม-สเปรย์ปรับอากาศ
• 15 ต้นไม้ประดับในบ้านที่เป็นมิตรกับสัตว์เลี้ยงแสนรักของเรา

ขอบคุณข้อมูลจาก Leafly | Grow Weed Easy | Pot Guide 

ภาพหน้าปกดัดแปลงจาก: MACLEAN’S
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ของเราสามารถคอมเม้นต์ข้างล่างหรือทักไปที่ Facebook ของเราได้เลย